نگهداری و تعمیرات (CMMS) براساس پایش وضعیت (CBM) یک برنامه تعمیراتی است که اقدامات تعمیراتی را بر اساس اطلاعاتی انجام می دهد که از طریق پایش وضعیت دستگاه به دست آورده است. تلاش پایش وضعیت  )CBM) بر این است تا از تعمیرات غیر ضروری اجتناب کند به نحوی که این اقدامات تنها زمانی که شواهدی از تغییرات فیزیکی در سیستم مشاهده شد, صورت بگیرد. یک برنامه پایش وضیت )CBM) اگر به طور صحیح مستقر شده و به صورت مؤثر اعمال گردد, می تواند هزینه های تعمیرات را با کاهش تعداد تعمیرات غیر­ضروری در برنامه ریزی تعمیرات پیشگیرانه PM ، کم کند.

یکی از فعالیت های نگهداشت در حوزه پایش وضعیت (CBM)  ، آنالیز ارتعاشات تجهیزات دوار است.

 ارتعاشات هر تجهیز دوار (چه از نظر دامنه و چه از نظر سایر مشخصات ارتعاش) ارتباط مستقیمی با وضعیت آن دارد و هرگونه تغییر در وضعیت تجهیز (هر چند جزیی) با تغییر در وضعیت ارتعاشات آن تجهیز همراه خواهد بود.

منظور از تغییر وضعیت تجهیز، تغییر در شرایط بهره‏ برداری تجهیز، بروز اشکال (مکانیکی، الکتریکی و غیره) در تجهیز، تغییر بار وارد بر تجهیز و موارد دیگر می‏باشد.

بنابراین، اندازه‏گیری و تحلیل ارتعاشات یکی از تکنیک‏های اصلی برای پایش وضعیت تجهیزات و ماشین‏آلات دوار به شمار می‏رود.

انواع عیوب قابل شناسایی بصورت زیر می باشند :

—       خرابی کوپلینگ

—       خرابی تسمه و پولی

—       اشکالات پایپینگ

—       اعوجاج پوسته

—       عدم بالانس بودن

—       شفت خمیده

—       عدم تراز بودن

—       تشدید (رزونانس)

—       لقی مکانیکی

—       خرابی بیرینگ

—       خرابی چرخ‏دنده

—       فونداسیون معیوب

—       اشکالات الکتریکی

—       ......

برخی از روش‏های رایج تحلیل ارتعاشات در کاربردهای مختلف و به ویژه موضوع پایش وضعیت تجهیزات دوار عبارتند از:

—       آنالیز طیف فرکانسی (آنالیز FFT یا Spectrum)

—       تحلیل شکل موج زمانی ارتعاش

—       آنالیز Envelope

—       تحلیل زاویه فاز

—       پارامترها و مشخصه‏های بیرینگ‏های غلتشی مانند BP، BCU، SEE، Crest،       K-Factor، Peak Value

—       آنالیز Orbit

—       ...........